BETAM ekonomideki yavaşlamaya dikkat çekiyor
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi, Ekonomik Büyüme ve Tahminler - Haziran 2018 raporunda tüketim, yatırım ve dış ticaret açığını ele aldı. Rapora göre, 2018 yılının ikinci çeyreğinde hem tüketim hem de yatırım artışının ilk çeyreğe kıyasla daha düşük olması bekleniyor. Yine aynı döneme ilişkin kıyaslamaya göre dış ticaret açığında da artış öngörülüyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), Ekonomik Büyüme ve Tahminler Haziran 2018 raporunu yayımladı. Raporda, kesinleşen nisan ve kısmen mayıs ayı GSYH öncü göstergeleri ile yapılan hesaplamalara göre 2018 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla büyüme oranının yüzde 6,0 olacağı öngörülüyor. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle hesaplanan bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH büyümesinin ise yüzde 1,2 düzeyinde seyredeceği en büyük ihtimal olarak görülüyor.
Tüketim malı ithalatında zor dönem
Araştırmanın sonuçları göre, 2018 yılının ikinci çeyreğinde 2018 yılının ilk çeyreğine kıyasla SÜE (Sanayi Üretim Endeksi) dayanıksız ve dayanıklı tüketim endeksi, özel tüketim vergisinde ve kamu tüketim harcamalarında artış, diğer mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış tüketim öncü göstergelerinde ise azalış bekleniyor. Özellikle ithal edilen tüketim mallarındaki yüzde 5’lik azalış ise dikkat çekici olarak yorumlanıyor. Çeyreklik bazda en yüksek artışın ise yüzde 5,9 ile ÖTV’de olacağı ifade ediliyor.
Kıyaslama bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yapıldığında ise 2018 yılı ikinci çeyreğinde tüketim malları ithalatı ve konut kredileri hariç tüm tüketim öncü göstergelerinin artması bekleniyor. Bir önceki çeyrekte artış gözlenen tüketim malları ithalatının (yüzde 12) ve tüketici kredilerinin (yüzde 4,3) 2018 yılının ikinci çeyreğinde sırasıyla yüzde 10,8 ve yüzde 1,1 oranında azalacağı tahmin ediliyor. Özetlenen veriler ışığında, 2018 yılının ikinci çeyreğinde tüketim artışı ilk çeyreğe kıyasla daha düşük olabilir.
Yatırımlarda azalma bekleniyor
2018 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla SÜE ara malı endeksi, perakende ticaret sektörü mevcut mal stok seviyesi ve kamu yatırım harcamaları hariç tüm mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış yatırım öncü göstergelerinin azalması bekleniyor. Yatırım malı ithalatı (yüzde 8,6) ve son 3 ay içindeki üretim beklentisindeki (yüzde 5,9) azalışlara dikkat çekilen raporda ayrıca 2018’in ilk çeyreğinde kamu yatırım harcamalarında yaşanan yüzde 37,2 oranındaki yüksek artışın ardından ikinci çeyrekte yüzde 7,7 ile normalleştiği de belirtiliyor.
Kıyaslama bir önceki yılın aynı çeyreği ile yapıldığında yatırım malı KKO (Kapasite Kullanım Oranı) ve son üç ay içindeki üretim beklentisinde önemli azalışlar (sırası ile yüzde 3,2 ve yüzde 11,2) olduğu ifade ediliyor. Bir önceki çeyrekte kamu yatırım harcamalarında gerçekleşen muazzam artışın 2018’in ikinci çeyreğinde yerini yüzde 36,7’lik bir artışa bırakacağının beklendiği raporda yer alan bilgiler arasında. Bu veriler ışığında, 2018 yılının ikinci çeyreğinde yatırım artışının düşük olma ihtimali oldukça yüksek.
Dış ticaret açığı büyüyebilir
Bir önceki çeyrekte artan mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış reel ihracatın ve reel ithalatın 2018 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla sırasıyla yüzde 0,1 ve 2,8 oranında azalacağını öngören raporda 2018 yılı ilk çeyreğinde altın dışı reel ihracat endeksinde yaşanan artışın 2018 yılı ikinci çeyreğinde azalarak devam edeceği tahmin ediliyor.
Bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla, altın dışı reel ithalat hariç tüm dış ticaret göstergelerinde artış beklenirken, ihracattaki azalışın ithalattan daha büyük olacağı öngörülüyor. Altın dışı sayılara bakıldığında ise ihracatta cüzi bir azalış, ithalatta ise yüzde 1,9 oranında artış bekleniyor. Bu verilerden hareketle 2018 yılının ikinci çeyreğinde dış ticaret açığının artacağı öngörülüyor.
